narwal in de zee

De narwal: eenhoorn van de zee

door Redactie

De narwal is één van de meest fascinerende dieren op aarde. In het Engels heet het dier de unicorn whale, dat natuurlijk slaat op de mythisch ogende hoorn. Ook de wetenschappelijke naam, Monodon Monoceros, komt uit het Grieks en betekent ‘één-tand één-hoorn’. In werkelijkheid is dit een vooruitstekende, gedraaide tand die tot 3 meter lang kan worden. Samen met hun spierwitte familielid, de beloega, behoren ze tot de grondeldolfijnen.

Waar gebruikt de narwal zijn tand voor?

De narwal heeft twee tanden waarvan een binnen en de ander buiten het lichaam groeit. Bij mannetjes ziet de meest prominente tand eruit als een zwaard op de snuit en groeit dwars door de bovenlip. Vrouwtjes hebben soms een dergelijke tand maar deze wordt lang niet zo groot. Mannetjes schuiven hun tanden regelmatig tegen elkaar, waarschijnlijk om dominantie te laten zien of om hun aantrekkingskracht te vergroten.

Onderzoekers dachten een lange tijd dat de tand van de narwal gebruikt werd ter verdediging. Nu weten we inmiddels dat deze tand miljoenen zenuwuiteinden bevat. 10 miljoen op precies te zijn. Hiermee kan de narwal de druk onder water meten en zelfs het zoutgehalte.

Het zoutgehalte meten is belangrijk voor de narwal. Dit vertelt ze namelijk of er ijs ontstaat in het gebied. Het ijs bevriest en laat het zout achter. Deze hoge concentratie zout is voor hen een waarschuwing dat ze naar een andere plek moeten trekken. Wanneer ze dit niet doen kunnen ze vast komen te zitten in het ijs. Als er grote delen ijs boven hun hoofd ontstaat, kan het helemaal te laat zijn.

Wat eet een narwal?

Recente dronebeelden laten zien dat ze de tand ook gebruiken om hun prooi te desoriënteren en zelfs te verdoven. Inktvis en heilbot staan hierbij hoog op het menu van de narwal. Ook eten ze graag schaaldieren zoals garnalen en krill. Bekijk hieronder de unieke beelden uit 2017, gemaakt door WWF Canada.


De narwal is een uitstekende duiker

De narwal kan zijn adem maar liefst 26 minuten inhouden. Er zijn gevallen bekend waarbij de narwal werd gemeten op een diepte van 1800 meter. Dat maakt ze tot één van de diepst duikende zoogdieren ter wereld. De flexibele ribbenkast helpt ze overleven met deze enorme waterdruk.

Vijanden van de narwal

Het Noordpoolijs geeft de dieren bescherming tegen natuurlijke vijanden als de orka, die door zijn rugvinnen niets moet hebben van de lange plakken ijs. Ze zwemmen vaak in groepen van 15 tot 20 exemplaren maar er zijn groepen gespot van honderden, en zelfs duizenden tegelijk. Ze komen soms vast te zitten tussen het ijs, of vallen ten prooi aan ijsberen of walrussen. Ook wordt er op de narwal gejaagd door de Inuit, de Eskimo’s van Groenland en Canada. Deze jacht is voor zowel het vlees als de tanden.

Het bewerken en verkopen van de tanden is een belangrijke bron van inkomsten voor de Inuit maar kent ook vele tegenstanders. De vergelijking van deze slachtingen voor ivoor met die van olifanten en neushoorns is snel gemaakt.

Leefgebied van de narwal

De ijskoude oceaan van de Noordpool – oftewel het Arctisch gebied, is de leefomgeving van de narwal. Men schat het totale aantal op ongeveer 123.000 volwassen exemplaren (bron: IUCN) waarvan 90% van de narwals leeft in de Baffinbaai, tussen West-Groenland en Canada. Dit is een grotendeels onbevaarbaar gebied waarin een geschat aantal van 50.000 narwals zich rustig kunnen voortplanten.

Er zijn meerdaagse trips mogelijk vanuit de Canadese hoofdstad Ottowa. Bij deze trip ga je ook op zoek naar ijsberen, walrussen en zeehonden. Narwals worden ook gespot in de wateren bij Noorwegen (Spitsbergen), Ijsland en Rusland. De kans om ze hier te spotten is echter nihil. Dit komt door de moeilijk bereikbare locatie in het uiterste noorden. Wil je ze in het echt zien? Dan raden we toch aan om een vakantie naar het noorden van Canada te overwegen.